Mimo, iż postanowieniem z dnia 21 grudnia 2017 roku w sprawie o sygn. akt III CZP 80/17 Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały rozstrzygającej zagadnienie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy, treść uzasadnienia niewątpliwie rozstrzyga wątpliwości w zakresie możliwości potrącenia opłaty egzekucyjnej z przelewanych do masy upadłości sum uzyskanych w postępowaniu egzekucyjnym.
W przedmiotowym postanowieniu Sąd Najwyższy wskazał, iż art. 146 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe nie przewiduje potrącenia z przelewanych do masy upadłości sum uzyskanych w postępowaniu egzekucyjnym kwoty odpowiadającej należnościom organu egzekucyjnego prowadzącego egzekucję, a eksponowany w uzasadnieniu zagadnienia prawnego publicznoprawny i przymusowy charakter opłaty egzekucyjnej oraz wiążąca się z nim niedopuszczalność drogi sądowej do dochodzenia tej opłaty (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2002 r., III CZP 65/02, OSNC 2003, nr 7-8, poz. 100 i z dnia 10 marca 2017 r., III CZP 107/16, OSNC 2017, nr 10, poz. 113) nie wykluczają zaspokojenia jej w postępowaniu upadłościowym, które obejmuje zaspokajanie należności zarówno prywatno – jak i publicznoprawnych, w tym danin publicznych. Jednocześnie, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 21 grudnia 2017 roku podkreślił, iż kolejnym i odrębnym zagadnieniem jest kwestia sposobu zaspokojenia tych należności (opłaty egzekucyjnej- przyp. aut.) i ewentualna możliwość potraktowania tych należności na równi z kosztami likwidacji masy upadłości (art. 230 i art. 343 ust. 1 Prawa upadłościowego). Zakwalifikowanie opłaty egzekucyjnej na równi z kosztami likwidacji masy upadłości byłoby uzasadnione w sytuacji, gdzie podział sum przelanych przez organ egzekucyjny w trybie art. 146 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe stanowiłby kolejny, dalszy etap czynności likwidacyjnych dokonanych w postępowaniu egzekucyjnym, w którym je uzyskano. Spieniężenie majątku następuje bowiem na rachunek masy upadłości, zaś zarówno w postępowaniu egzekucyjnym, jak i upadłościowym obowiązuje zasada zaspokajania w pierwszej kolejności kosztów związanych z prowadzeniem tych postępowań (art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c., art. 343 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe).
Jednocześnie Sąd Najwyższy wskazał, iż postanowienie o przekazaniu sumy uzyskanej z egzekucji do masy upadłości nie podlega zaskarżeniu. Sąd Najwyższy argumentował, iż wykluczona jest możliwość zakwalifikowania tego postanowienia jako kończącego postępowanie w sprawie egzekucyjnej (art. 394 § 1 in principio w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.; por. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2013 r., III CZP 19/13), zaś wychodząc z tego założenia, skoro złożone w sprawie zażalenie okazało się być niedopuszczalne, to brak było podstaw do podjęcia uchwały przez Sąd Najwyższy.